Barceloneta, tussen de gevallen ster en hotel W

Zo'n 4 maanden per jaar kun je op het zand van Barceloneta zitten zonder een plek te hoeven veroveren tussen kreeftrode Engelsen, luidruchtige Nederlanders of anderen die inmiddels ontdekt hebben dat Barcelona een echt strand heeft.

De plek waar eind 19e eeuw de enige badgelegenheid van Barcelona was, heet het strand van San Sebastian en is nu onderdeel van het kilometers lange strand dat de gemeente sinds 1992 heeft aangelegd.

De meeste inwoners en bezoekers van Barcelona zijn het erover eens dat deze nieuwe kustlijn een enorme verbetering is in vergelijking met de tijd dat dit gebied uit fabrieksterreinen en krottenwijken bestond, nog geeneens zo lang geleden.
Een uitzondering hierop zijn de oudere bewoners van wat voorheen de visserswijk was van Barcelona; Barceloneta.

Het nieuwe strand dat op steenworp afstand van hun (huur)woningen ligt heeft ervoor gezorgd dat de wijk beetje bij beetje opgekocht wordt door vermogende ondernemers en dat hun tot voor kort minieme huurprijzen flink aan het stijgen zijn. Ondanks de crisis kun je in deze wijk dan ook vele kleine makelaarskantoren vinden die appartementen te huur of te koop aanbieden.
Degene die dit al aan zag komen was de Duitse kunstenares Rebecca Horn die het, voor niet kunstkenners zoals ik, eigenaardige roestige kunstwerk "De gewonde ster" op het strand heeft mogen plaatsen in 1992, toen Barcelona in het kader van de Olympische spelen enorm schoongemaakt en gemoderniseerd is.

Deze wankelende blokkendoos heeft als tweede naam gekregen "Homage aan Barceloneta", met als diepere lading dat deze wijk het slachtoffer zou worden van de moderniseringsdrang van de gemeente.

Degenen die nog willen genieten van het "oude" Barceloneta, waar de straatjes gekenmerkt worden door de vele was die boven de straat hangt te drogen, moeten de komende jaren snel naar Barcelona komen. De definitieve genadeklap voor alles wat low-profile is, is inmiddels in vol ornaat in de buurt uitgedeeld in de vorm van het ultramoderne hotel W. Verwacht wordt dat de opening van dit hotel in oktober 2009 een stroom van nieuwe bouwactiviteiten in de buurt zal opleveren.
Dit hotel is zoals gebruikelijk door de bewoners al snel van een bijnaam voorzien, namelijk hotel Vela, oftewel het Zeilhotel in het Nederlands. Dit vanwege de vorm van het hotel, dat als een zeil of, zoals ikzelf vind, als een haaienvin uit de zee opduikt.


De nevelige sfeer van de foto's horen niet echt bij Barcelona (zo'n lucht heb je hier zo'n 10 dagen per jaar), maar passen wel bij de toekomst van de huidige bewoners van Barceloneta.
Over 10 jaar bestaat deze wijk waarschijnlijk voornamelijk uit strakke, witte appartementen.

Voor degenen die een romantisch weekend in het W-hotel overwegen heb ik alvast de prijzen voor het Valentijnsweekend bekeken. Voor de nacht van 13 op 14 februari is er al een kamer beschikbaar voor "slechts" 315 Euro. De duurste kamer voor die nacht is de "Cool Corner Suite" met Panoramic Sea view voor 1064 Euro, voor wat het waard is.

De Sagrada Familia, komt het ooit af?

Een van de beroemdste gebouwen van Barcelona, en naar alle waarschijnlijkheid het beroemdste gebouw ter wereld dat nog steeds niet af is, is de Sagrada Familia van Gaudi. De bovenstaande afbeelding laat zien hoe het waarschijnlijk gaat worden en niet zoals het er op dit moment uitziet (zie hieronder).
Tijdens onze fietstour door Barcelona komen we hier langs, en er is nog nooit iemand geweest bij wie het gebouw geen reactie teweeg bracht. De meesten vinden het indrukwekkend en mooi, een minderheid vindt het overdreven en kitscherig en een enkeling slaakt een zucht dat het toch jammer is dat er zoveel kranen en steigers op en om het gebouw staan, ervan uitgaande dat men met een verbouwing bezig is en niet met de daadwerkelijke bouw.

Verder is het ook leuk om de reacties te horen over de 2 façades die inmiddels af zijn. De geboortefaçade, die nog door Gaudi is ontworpen en grotendeels door hemzelf is afgerond, levert de meest positieve reacties op vanwege de fantasievolle stijl en de vele details.
De meer recente passiefaçade, waarvan het sculptuurwerk op een zeer strakke wijze door de nog levende beeldhouwer Subirachs is ontworpen en gemaakt, krijgt over het algemeen minder bijval. Al is dit voor ca. eenderde van de deelnemers aan onze tours de favoriete kant.

Over de 3e façade, die tevens de hoofdingang moet worden is op dit moment veel te doen. Met deze Gloria-façade is men in 2005 begonnen, maar op dit moment is men tevens op hemelsbreed 3 meter afstand met een ander indrukwekkend bouwwerk bezig, dit maal onder de grond. De hogesnelheidslijn van Madrid naar Barcelona moet namelijk verlengd worden richting Frankrijk. In Barcelona moet deze trein via een tunnel ondergronds gaan en de route loopt precies langs de Sagrada Familia, alwaar men op dit moment met de voorbereidingen van de boor en graafwerkzaamheden bezig is.

Niet iedereen is gecharmeerd van deze aanpak omdat de vrees bestaat dat, net als recentelijk in Amsterdam en Keulen, er gebouwen scheuren zullen gaan vertonen, gaan verzakken of zelfs zullen instorten.
Dit zou natuurlijk weer een ernstige vertraging in de bouw van de Sagrada Familia betekenen die volgens de huidige plannen ergens tussen 2026 en 2035 klaar moet zijn. Een enkele pessimist heeft een mogelijke rampscenario al visueel uitgewerkt waarin het gehele bouwwerk van Gaudi ineenstort. Laten we hopen dat hij niet gelijk krijgt en dat de Sagrada Familia ooit af komt.

2009, een goed wijnjaar in Catalonië

Wat in de afgelopen maanden door meerdere experts werd aangegeven lijkt bewaarheid te worden. 2009 kon wel eens een heel goed wijnjaar worden in de wijngebieden rondom Barcelona, zoals Penedes, Emporda, Montsant en vooral Priorat.

In de winter van 2008/2009 is in vergelijking met de afgelopen 10 jaar veel regen gevallen, waardoor de grond waarin de wijnstokken staan rijkelijk van water voorzien waren. De lente en zomer waren daarentegen erg droog en warm, waarna in september en oktober enkele koele weken ervoor hebben gezorgd dat er in de kwaliteitswijngaarden een wat lagere opbrengst was dan gebruikelijk, maar wel van een zeer goede kwaliteit en een grote smaakconcentratie.

In "El Periodico de Catalunya" van vandaag worden experts aan het woord gelaten die vooral in Pla de Bages en in Priorat een uitzonderlijke kwaliteit voorspellen, waar de enoloog van Vall Lach zich natuurlijk volop bij aansluit. Deze zeer goede
wijngaard van de in Catalonië superbekende artiest Lluis Llach ligt namelijk in Porrera, midden in de Priorat.

Om echt te kunnen testen of de experts gelijk hebben zullen we tot 2010, of in veel gevallen tot 2011, moeten wachten als de meeste wijnen op de markt komen.

Tibidabo, de top van Barcelona

Vrijwel iedereen die in Barcelona is geweest heeft het wel eens gezien, weinigen weten wat het is, nog minder mensen zijn er ooit geweest en slechts een enkeling weet wat het betekent.

Ik heb het over Tibidabo, het hoogste punt van Barcelona waarop vanuit de verte een indrukwekkend bouwwerk, oftewel "de Tempel van het heilige hart van Jezus" te zien is.
Tibidabo is ruim 500 meter hoog, maar als je de tempel in gaat en via trappen en de lift tot onder de voeten van de op de top staande Jezus uitkomt, bevind je je op 560 meter hoogte.

Als je de klim aandurft word je beloond met een geweldig uitzicht over Barcelona, bij helder weer uitzicht op Montserrat en bij zeer helder weer op de in de winter besneeuwde Pyreneeën.

Een ander opvallend complex is het oudste attractiepark van Spanje. Het "Parque de atracciones Tibidabo" is niet het meest hippe pretpark van Europa, maar wel het pretpark met het mooiste uitzicht. En waar ter wereld vind je op zo'n unieke plek zowel een kerk als een pretpark, cultuur en vermaak zij aan zij; Barcelona ten voeten uit.

Ondanks dat Tibidabo beeldbepalend voor Barcelona is, is het niet zo eenvoudig om er te komen voor de beginnende bezoeker. De snelste manier is om de auto te nemen, wat voor de gemiddelde toerist betekent dat er een taxi genomen moet worden, hetgeen in dit geval zeker niet de goedkoopste optie is. Mensen met een eigen auto moeten trouwens wel een TomTom of iets dergelijks aan boord hebben, want zoals gebruikelijk in Barcelona wordt de plek die je wilt bezoeken pas op de verkeersborden aangegeven als je al op de goede weg zit en er bijna bent.
De meest populaire route bij toeristen is om de toeristenbus te nemen, bij Plaza Kennedy uit te stappen, vervolgens de zeer nostalgische blauwe tram te nemen en tot slot de "funicular" naar boven. In plaats van de toeristenbus kun je ook de luxe metrolijn L7 nemen vanaf Plaza Catalunya, die je voor 77 Eurocent bij de instapplaats van de blauwe tram brengt. De Tramblau rijdt buiten het zomerseizoen trouwens alleen in het weekend.

De minst bekende route, maar wel de goedkoopste, is om eerst de regionale trein S1 of S2 te nemen tot het station Peu del Funicular, daar over te stappen op de Funicular naar Vallvidrera en daar aangekomen bus 111 te nemen tot de top van Tibidabo. Bus 111 gaat 2 keer per uur en deze gehele rit kost je 77 Eurocent met een T-10 metrokaartje. Als je het traject tenminste binnen de 75 minuten weet af te leggen...

Dan tot slot de betekenis van Tibidabo. In de bijbel komt een passage voor waarin de duivel Jezus probeert over te halen om aan zijn zijde te komen. In ruil hiervoor zou de duivel aan Jezus een vruchtbaar gebied cadeau geven. Vrij vertaald vanuit het Latijns betekent Tibidabo dan ook "dit geef ik jou" en als je vanaf Tibidabo over Barcelona kijkt dan kun je je indenken dat zelfs Jezus even getwijfeld moet hebben als hij hier ooit gestaan heeft.

Mocht je in de buurt van Tibidabo onder begeleiding willen wandelen of fietsen neem dan een kijkje op onze website.

Nederlanders, de ideale kampeerders

In Spanje heeft de crisis hard toegeslagen in het afgelopen anderhalf jaar.
Verschillende sectoren hebben dalingen van 30% tot 40% in de omzet gezien en ook de toeristische sector vreesde voor het ergste dit jaar. Gelukkig zijn er ook enkele positieve signalen waar te nemen, zo blijkt uit een artikel van El Periodico de Catalunya van vandaag.

Hierin wordt gemeld dat de campings van de provincie Barcelona hun omzet met slechts 10% hebben zien dalen. Ik schrijf hier met opzet "slechts", en dat is niet ironisch bedoeld, want de verwachtingen na de eerste maanden van het seizoen waren nog veel negatiever. De toeristen die de campings links hebben laten liggen zijn met name de Fransen, Belgen, Italianen en Britten geweest.
Degenen die het seizoen van de campingbeheerders nog enigszins hebben weten te reden zijn de mensen uit de eigen streek, Catalonië, en (toch wel leuk om te lezen) de Nederlanders!
Een heel aardig compliment voor de Nederlandse kampeerder kon dan ook opgetekend worden uit de mond van de president van de associatie van campings van Barcelona. Volgens hem zijn de Nederlanders "De ideale kampeerders bij uitstek en de beste klanten".
Bijna een liefdesverklaring dus, nu maar even afwachten of deze liefde in 2010 wederom beantwoord wordt.

De gouden gloed keert terug in het Parc de la Ciutadella

Het Parc de la Ciutadella is een klassieker in onze fietstour door Barcelona, en niet voor niets, want het is het meest sympathieke park van Barcelona.

Een van de grootste bezienswaardigheden van dit park, de monumentale Cascade, stond echter jarenlang in de steigers. In de afgelopen maanden zijn de doeken en steigers beetje bij beetje afgebroken en zien we nu dat het beeld van Venus, de waterspuwende draken en andere fonteinen weer in ere zijn hersteld en dat de heroïsche gevechtskar met paarden aan de bovenkant van het gebouw de roetzwarte kleur van de afgelopen decennia heeft ingeruild voor oorspronkelijke gouden bedekking.

Alle bezoekers kunnen dus nu weer genieten van deze Cascade in de oorspronkelijke staat van ruim 100 jaar geleden, waar de jonge Gaudi ook nog een helpende hand in heeft gehad.

Het Parc de la Ciutadella is eigenlijk het enige park van de stad dat veel plekken heeft waar je op het gras kunt zitten en waarbij je tegelijkertijd de schaduw op kunt zoeken van de vele (palm)bomen die het park rijk is. Je kunt er zelfs een bootje huren om de kleine en zeer ondiepe vijver te bevaren.

Omdat het dichtbij het oude centrum ligt en ook nog het grootste park binnen de stad is, is het dan ook zeer populair bij de lokale bevolking. In het weekend zul je er veel gezinnen en stelletjes aantreffen, terwijl doordeweeks met name studenten dit park weten te vinden. Vanaf april t/m oktober kun je hier vrijwel gegarandeerd in je T-shirt picknicken, hetgeen ook veelvuldig gebeurt en heel vaak klinkt er muziek van een groep muzikanten die de feestvreugde in het park nog eens verhogen.

Op de plek van het huidige park heeft respectievelijk eerst een oude wijk van Barcelona gestaan, vervolgens een grote citadel die tot doel had de stad onder controle te houden, dat op haar beurt eind 19e eeuw vervangen werd door het vriendelijke park dat het nu is. Je vindt er naast de Cascade veel kunstwerken en monumentale gebouwen waaronder het Paleis van de 3 draken dat door een belangrijke tijdgenoot van Gaudi, Domenech i Muntaner, voor de wereldtentoonstelling van 1888 is gebouwd.

Als je de relatieve rust vlak bij het centrum van Barcelona probeert te vinden in een groene omgeving, moet je dit park zeker met een bezoekje vereren.

Bezoek aan Cava-producent Freixenet

20 jaar geleden zag ik ze al in de Nederlandse supermarkten staan, naast andere flessen bubbeltjeswijn:
Donkere flessen met daarop dreigende teksten als Cordon Negro en Freixenet. Op dat moment wist ik weinig van Spanje en van Spaanse wijn en had ik geen idee dat Freixenet een bodega was die toen al grootschalig het Spaanse alternatief voor Champagne produceerde.
In de jaren 50 heette deze drank ook nog Champan of (op zijn Catalaans) Xampan, maar na protesten van franse zijde moest men een andere naam verzinnen en kwam men uit op de naam Cava.

Afgelopen week bezocht ik het hoofdkwartier van Freixenet. Een modernistisch, opvallend gebouw, aan het spoorwegstation van de hoofdstad van de Cava; Sant Sadurni d'Anoia, op 40 kilometer van Barcelona.

Nu is Freixenet niet de oudste Spaanse Cavaproducent. Die eer wordt opgeëist door buurman en grote concurrent Codorniu, waar ik vorig jaar op bezoek ben geweest, maar wel degene die de grootste hoeveelheden Cava verkoopt. Dit is voornamelijk te danken aan de verkopen buiten Spanje, waar Freixenet zijn grote concurrent de loef afsteekt.
In Spanje is Freixenet superbekend, niet in het minst door de jaarlijkse reclamecampagnes tijdens de kerst/nieuwjaarsperiode waar men vanaf 1977 bekende personen zols Liza Minelli, Gene Kelly, Paul Newman, Sharon Stone, Kim Basinger, Penelope Cruz en Martin Scorcese voor heeft ingeschakeld.
Freixenet verkoopt 200 miljoen flessen Cava per jaar en heeft in zijn kelders (oftewel Cavas in het Spaans, vandaar de naam) een kleine 120 miljoen flessen die liggen te rijpen om in de komende jaren op de markt te worden gebracht. Verder liggen de meest bijzondere exemplaren uit het verleden ook nog te wachten op een bijzondere gelegenheid om geopend te worden.

Een bezoek aan Freixenet gaat dan ook, net als bij buurman Codorniu, gepaard met een treinritje door de kelders waar inderdaad onafzienbare rijen met flessen liggen.
Tijdens de rondleiding was duidelijk te zien dat Freixenet een geoliede verkoopmachine is, gebaseerd op de fundamenten die door de familie Ferrer in het begin van de 20e eeuw gelegd zijn. De rondleiding zelf werd door een vriendelijke medewerker gedaan, maar het was duidelijk te zien dat dit echt op de automatische piloot ging.

Het meest verbazingwekkende moment maakte ik echter mee toen werd verteld hoe de man die Freixenet in de eerste helft van de 20e eeuw op het succesvolle Cavapad had gezet aan zijn einde was gekomen.
In niet meer dan 10 seconden werd slechts gemeld dat Freixenet bijna op had gehouden te bestaan nadat deze Pere Ferrer in 1936, samen met zijn oudste zoon, in de Spaanse burgeroorlog was omgekomen. Het bedrijf is uiteindelijk gered door zijn weduwe (Dolors Sala, waar de Freixenet Cava DS naar genoemd is) en haar dochter. In de jaren 50 is het vervolgens op het internationale succespad gezet door kleinzoon Josep Ferrer. Maar hoe is de oude Pere Ferrer dan omgekomen vraag je je af?

Zoals gebruikelijk wordt er hier weinig ruchtbaarheid gegeven aan zaken die tijdens de burgeroorlog (1936-1939) en tijdens de Franco-dictatuur daarna (1939-1975) zijn voorgevallen.
Thuisgekomen was het op Internet dan ook even goed zoeken, maar uiteindelijk kwam ik erachter dat vader en zoon zonder enig vorm van proces tijdens het begin van de burgeroorlog met nog 22 anderen uit het dorp geëxecuteerd zijn. En dan niet door Falangisten van Franco, maar door zijn democratisch gekozen tegenstanders. Een aantal van deze executeurs zijn op hun beurt in 1939 weer door de mannen van Franco op dezelfde manier aan hun einde gekomen. Zo blijkt weer eens dat de 20e-eeuwse
Spaanse geschiedenis absoluut geen zwart-wit verhaal is, vandaar dat een groot bedrijf als Freixenet nog steeds in Spanje gevoeligheden wil vermijden en men zelfs over het overlijden van de oprichter er het zwijgen toe doet.

Dan weer terug naar de tour, en waar het eigenlijk om te doen is bij een bezoek aan een wijnmaker; het proeven van de wijnen.

Aan het einde van de tour kregen wij eerst een glas Cordon Negro voorgezet, samen met Carta Nevada het commerciële succesnummer van Freixenet in Spanje, maar vooral in het buitenland. Voor mij is dit een Cava die prima te drinken is, maar niet echt bijzonder. Een fles Cordon Negro kost in Spanje in de supermarkt tussen de 6 en 7 Euro.
Na dit aperitief nog eens 2 meer bijzondere Cava's gedronken. Als eerste de eerder genoemde Cuvee D.S. Brut Reserva. Een Cava die 4 jaar op de fles gerijpt is en hier in de winkel rond de 20 Euro kost. Een bijzondere Cava met een lange afdronk, maar
niet helemaal mijn ding. Is niet zo fris zoals ik graag een Cava drink en smaakt een beetje belegen naar mijn smaak. Ik was meer gecharmeerd van de Reserva Real, speciaal voor het Spaanse koningshuis in het leven geroepen, die in de Spaanse wijnhandel voor rond de 25 Euro verkocht wordt. Een complexe, maar toch frisse, droge, Cava met karakter.
Al met al is Freixenet een bodega waar je ontzag voor mag hebben gezien hun commerciële aanpak en hun succes, maar vind ik het zelf toch interessanter om bij kleinere, meer intieme bodega's op bezoek te gaan, waar je nog echt een persoonlijke behandeling krijgt.