donderdag 2 oktober 2008

Hoe komt Barcelona aan zijn naam?

Een paar weken geleden kwam ik een artikel tegen in de Catalaanse krant "El Periodico de Catalunya", waarin antwoord werd gegeven op de bovenstaande vraag door Sebastià Riera, een vertegenwoordiger van het historisch archief van Barcelona.
Het opvallende van dit antwoord was dat er met grote stelligheid êên verklaring werd gegeven, terwijl ik mij nog vaag herinnerde dat er in de meeste reisgidsen meerdere mogelijkheden worden geopperd.

Voor de zekerheid maar eens wat publicaties uit de kast gehaald om te kijken wat men hiervan zegt.

Allereerst op Wikipedia gekeken, waar we het volgende tegenkomen:
"The foundation of Barcelona is the subject of two different legends. The first attributes the founding of the city to Hercules 400 years before the building of Rome and that it was rebuilt by the Carthaginian Hamilcar Barca, father of Hannibal, who named the city Barcino after his family, in the 3rd century BC. The second legend attributes the foundation directly to Hamilcar Barca."

2 mogelijkheden dus, waar in beide gevallen de vader van Hannibal als naamgever wordt aangegeven.

Dan de Lonely Planet Spain die slechts 2 zinnen aan de naamgeving heeft gewijd:
"Barcelona's origins are uncertain. It may have been founded by the Carthaginians in about 230 BC, taking the surname of Hamilcar Barca, Hannibal's father."
Hier gaat men met enige twijfel voor optie 2 van Wikipedia.
Hetzelfde kunnen we lezen in de reisgids Time Out. "Barcelona was supposedly named by the Carthaginians after Hannibal's father, Hamil Barca".

De reisgidsen beperken zich dus zeer summier tot êên verklaring voor de naam Barcelona, wel een beetje mager als daarna honderden pagina's vol worden geschreven over deze stad.

Vervolgens het boek "Historia de Barcelona" ingekeken. Verassenderwijs wordt hier geen melding gemaakt van de mogelijkheid dat Hannibal's vader de naamgever was, maar wel van de volgende 2 theorieen/legendes:
- Barcelona is gesticht door Hercules toen hij aankwam in 1 van de 9 boten met nieuws uit Griekenland, en deze aan wal zette aan de kust bij Montjuich. Omdat een vertaling van "negende boot" La Barca Nona is, zou hieruit de naam Barcelona naar voren zijn gekomen
- Barcelona is afgeleid van Barceno of Barkeno, wat de oorspronkelijke naam was van 1 of meerdere dorpen die zich voordat de romeinen voet aan wal zetten, bevonden op de plek van wat nu het oude centrum van Barcelona is.

Wat is nu de eenduidige verklaring waar volgens het historisch archief van Barcelona geen twijfel over kan bestaan? Deze komt in grote lijnen overeen met de tweede theorie van bovenstaand geschiedenisboek:
"Barcelona is afgeleid van het latijnse Barcino, dat op zijn beurt een fonetische afleiding is van het de Iberische naam van het laetaanse, pre-Romaanse dorp Barkeno.
Dit is te herleiden via muntstukken uit de 2e eeuw voor Christus waarop de naam Barkeno vermeld wordt."

De meest saaie theorie wint het in dit geval. Meer mystieke varianten zoals de vader van Hannibal en de 9e boot van Hercules worden nog wel genoemd als vage theorieen, maar belanden met grote stelligheid in de prullenbak.
Wat in de Lonely Planet, Time Out staat en wat op Wikipedia te lezen is wordt derhalve als onzin bestempeld..

Geen opmerkingen: