De laatste wasstraat van Barcelona

In tegenstelling tot wat sommige lezers zullen denken, heeft de titel van dit artikel niet betrekking op een gelegenheid waar je je auto kunt laten schoonmaken. Het gaat over iets anders; het doen van de "gewone was".
Vanaf de 17e tot begin 20e eeuw was het zeer gebruikelijk dat de welgestelde families uit het oude centrum van Barcelona hun was lieten doen door de wasvrouwen van Horta.
Horta is nu een wijk van Barcelona, maar was tot 100 jaar geleden een dorp dat kilometers buiten Barcelona lag. De rijke families van Barcelona hadden weliswaar grote huizen, maar over het algemeen onvoldoende schoon water om de was te kunnen doen en ook geen plaats om de was te laten drogen.
In Horta had men toentertijd echter voldoende ruimte en, nog belangrijker, door de grote hoeveelheid bronnen ook onbeperkte hoeveelheden schoon water ter beschikking.
Elke maandag werd dan ook de vuile was opgehaald in Barcelona en een kleine week later schoon en fris afgeleverd bij de welgestelde families aan huis.
Ruim 80 bedrijven, verspreidt over meerdere straten, verdienden met deze bezigheid hun brood. Met het volbouwen van Horta als wijk van Barcelona en met de komst van de wasmachine kwam er een einde aan deze economische activiteit in de 20e eeuw. Nagenoeg alle wasstraten zijn eveneens verdwenen, op één na.
Bijna niet te vinden in het huidige Barcelona, stuit de ondernemende ontdekker plotseling op een plek waar de tijd 100 jaar stil lijkt te hebben gestaan en bevindt hij/zij zich in een straat waarvan de naam in het Nederlands vertaalt "de straat van het koude water" heet. De oude putten en emmers waarmee het water uit de bronnen omhoog werd gehezen en de daadwerkelijke was en droogplekken zijn hier nog te vinden.
Het enige teken van leven dat je nu nog ziet zijn slapende katten en soms een blaffende hond, met af en toe een oude bewoner die komt kijken wie het in zijn hoofd heeft gehaald om door dit stille straatje te lopen.
Of deze bijzondere plek nog lang in tact blijft is maar zeer de vraag. De gemeente Barcelona heeft het plan opgevat om dit stuk van de wijk "op te knappen" en te moderniseren, dit tot grote onvrede van de bewoners van deze straat.
Het zou inderdaad heel jammer zijn als de oude wasstraat vervangen gaat worden door flatgebouwen en parkeergarages, zoals er al zoveel zijn in Barcelona. Wie dit stukje uniek Barcelona nog wil zien moet waarschijnlijk haast maken, over een paar jaar
zou het heel goed vervangen kunnen zijn door luxe wooneenheden.

Wijn proeven in Alella

In het al eerder beschreven wijngebied Alella zijn er enkele wijnhuizen die goede tot zeer goede wijnen maken.
Een bodega die zijn best doet steeds betere wijnen te maken, en daarin ook goed slaagt, is Alta Alella. Een wijnhuis dat zeer goed verstopt ligt tussen de heuvels vlakbij Barcelona. Om er te komen moet je eerst door de nieuwe wijken van het dorp Alella navigeren om vervolgens via een zanderige landweg in een soort oase terecht te komen. Vandaag had men de open dag voor klanten en er was zo'n massale opkomst dat de (over het algemeen boven modale) auto's voor 1 keer per jaar in de wijngaarden geparkeerd moesten worden.

In de moderne behuizing was het ondanks de drukte een zeer relaxte sfeer. Geen drukdoenerij, ondanks de vele up-market bezoekers, en daar houden wij wel van.

De best gewaardeerde en ook duurste wijnen van Alta Alella zijn de witte Lanius, gemaakt van Pansa Blanca, Chardonnay, Sauvignon Blanc en Viognier, en de rode Orbus, die voor 100% uit Syrah bestaat. Verder maakt men goede Cava, waarvan de Privat Reserva Brut Nature de beste prijs/kwaliteit verhouding heeft. De nieuwe aanplant laat zien dat men van plan is om de bescheiden productie van 60.000 liter in de toekomst te verhogen.

Naast deze en vele andere wijnen van Alta Alella waren er ook wijnen van de bodega Mas Igneus aanwezig. De gastheer blijkt namelijk 50% eigenaar te zijn van dit wijnhuis uit de Priorat, de andere 50% zijn in handen van de wijnmaker van het ecologische Albet i Noya. Ook de wijnwereld blijkt heel klein te zijn. Mijn favoriet van deze bodega is de witte Mas Igneus FA 104, gemaakt van Garnacha Blanca. De 2008-editie is wat mij betreft uitstekend te drinken, een echt op hout gelegen krachtpatser.
Dat de combinatie van wijn en eten steeds belangrijker wordt hebben ze bij Alta Alella ook begrepen. Meerdere restaurants uit de omgeving hadden de gelegenheid gekregen om via tapas-gerechten een voorproefje uit hun keuken te krijgen. Men had er nog als prijsvraag aan gekoppeld welk gerecht het beste bij de nieuwe Syrah van Alta Alella past.

Al met al een zeer geslaagde open dag voor de bezoekers. Laten we hopen dat het voor de organisatoren ook geslaagd is geweest, dan herhalen ze dit volgend jaar vast weer.
Heb je belangstelling om onder begeleiding dit gebied te bezoeken kijk dan hier.

Wijngaarden in een wereldstad

Wat veel bezoekers van Barcelona niet weten is dat deze metropool omringd wordt door vele wijngebieden.
Binnen een straal van 150 kilometer om de stad liggen maar liefst 12 verschillende Catalaanse gebieden die de kwaliteitstitel " Denominacion de Origen" mogen voeren (DO, vergelijkbaar met AC, de Franse Appellation Contrôlée).
Vandaag een impressie van het kleinste van deze wijngebieden, dat tevens het dichtst bij Barcelona ligt en door de oprukkende woningbouw vrijwel onderdeel van de stad is: Alella.

100 jaar geleden was de plaats Alella en het eromheen liggende gebied een oase van rust. Tegen de heuvels gelegen en met uitzicht op zee was het (en is het nog steeds) één van de favoriete plekken van de welgestelden uit Barcelona. Gaudi is hier vaak in zijn jongere jaren te gast geweest bij een van zijn latere opdrachtgevers, dhr. Vicens, waarvoor hij Casa Vicens voor ontworpen heeft.

Alella is een van de weinige Spaanse wijngebieden waar stille witte wijn het belangrijkst is, alhoewel in de afgelopen jaren er tevens goede rode wijnen en een aantal zeer aardige rosados (rosé's) gemaakt worden. De meeste bodega's maken ook Cava.
De druif waar men het meest trots op is de Pansa Blanca, een autochtone druivenras die in andere Catalaanse gebieden bekend staat als Xarel-lo. Door het bijzondere sub-klimaat en de bodem van wit granietzand (in de dichtbij de zee gelegen wijngaarden) danwel kalksteen (in hoger gelegen wijngaarden) geeft de Pansa Blanca echter een heel ander resultaat op dan de Xarel-lo in b.v. de Penedes.

Het voor wijnbouw beschikbare gebied is slechts een derde van het gebied waarop 50 jaar geleden nog wijnstokken stonden, op de vroegere wijngaarden staan nu veelal villa's voor de rijken uit Barcelona. In ruil voor de verloren gegane gronden hebben de bodega's hoger gelegen gronden gekregen.
Alella blijft, ondanks de toegenomen bebouwing en dankzij de afstand tot Barcelona, een interessant gebied om even rond te kijken, wat te eten en de plaatselijke wijnen te proeven.


Mijn favoriete wijnen van tussen de 5 en 7 Euro uit Alella zijn:
- Pansa Blanca, VI blanc Classic 2008 van Marfil, de oorspronkelijke wijncooperatie van Alella, opgericht in 1906. Dit is een van de schaarse wijnen die nog volgens de oude stijl gemaakt wordt, wat een halfdroge witte wijn oplevert. Zeer prettig om op een zomers terras te drinken.
- Marques de Alella Classic van Parxet. Eveneens 100% Pansa Blanca, iets beter en complexer dan de Pansa Blanca van Marfil.
- Serralada de Marina van Altrabanda. Zelfs in Barcelona is deze zeer kleine bodega met slechts 3 hectare onbekend. Men maakt in een oude boerderij tussen alle nieuwbouw verrassend frisse wijnen.

Zowel Marfil als Parxet, maar ook bodega's als Alta Alella en Roura, maken in de categorie 10 Euro en duurder onder andere goede rode wijnen, frisse Cava's en zelfs houtgelagerde chardonnay's.
Heb je belangstelling om onder begeleiding dit gebied te bezoeken kijk dan hier.

De tuin van Palau de Les Heures

Ze zijn er gelukkig nog, die plekken in Barcelona waarvan het je eerst verbaasd dat het er zo rustig is, en waarvan je daarna je gelukkig prijst dat het er juist nog zo lekker rustig is.

De tuin van Palau de les Heures is een perfecte plek om op een bankje een boek te lezen, of gewoon even te zitten terwijl je over de vijvertje en palmbomen uitkijkt.


Palau de Les Heures betekent letterlijk het ‘Paleis van de Klimop’. Het Paleis en zijn tuin waren oorspronkelijk bedoeld als een rustige plek in de stijl van het ‘noucentisme’ (een brede culturele stroming aan het begin van de 20e eeuw).

In 1894 gaf de rijke industrieel Josep Gallart Forgas aan de architect August Font i Carreras opdracht om het Paleis de Les Heures te ontwerpen als buitenverblijf voor zichzelf en zijn familie.
Deze architect is een van degenen geweest die de voorgevel van de Kathedraal van Barcelona hebben afgebouwd aan het eind van de 19e eeuw.

Tijdens de Spaanse burgeroorlog was het paleis het onderkomen van Lluís Companys, de toenmalige president van Catalonië, die hier ook zijn schuilkelder had.
Het verhaal gaat dat de toenmalige eigenaar (zoon van Josep Gallart) tijdens de burgeroorlog gedetailleerde informatie aan de, in dienst van Franco opererende, Duitse Luftwaffe heeft doorgespeeld. Dit om een einde te maken aan zijn eigen huis (waar hij uit verjaagd was) en de daarin aanwezige Catalaanse president.

Het bombardement is er nooit van gekomen omdat volgens de Duitse generaal de omgeving ongeschikt was om dit met precisie uit te voeren. Na de burgeroorlog kreeg de eigenaar zijn paleis weer terug en verkocht het vervolgens aan de gemeente.
In de 70-er jaren was er sprake van dat het inmiddels vervallen paleis de ambassade van de Sovjet-Unie zou worden, maar de vraagprijs bleek te hoog.

Eind jaren 80 heeft de universiteit van Barcelona het Paleis en het bijbehorende park samen met de Stichting ‘Bosch i Gimpera’ flink opgeknapt na enkele jaren van leegstand. In 1992 werd het gebouw heropend door de koning en koningin van Spanje. Het doet nu dan ook dienst als universiteitsgebouw voor post-doctorale opleidingen.
De zeer goed verzorgde tuin van het paleis is sinds 1998 dagelijks vanaf 10 uur tot zonsondergang toegankelijk voor publiek.
Heb je zin om onder begeleiding deze en andere verborgen plekken van Barcelona te bezoeken kijk dan hier.

Wandelen naar Montserrat

"Je zou toch naar Montserrat lopen als onze zoon geboren was?".
Deze zin was voor mij bestemd vorig jaar vlak voor Pasen. Inderdaad, 6 maanden daarvoor had ik dat half serieus, half voor de grap gezegd. Na 's avonds wat route-informatie te hebben uitgeprint vertrok ik dan ook vol goede moed een dag later, op goede vrijdag, om 6 uur 's ochtends, met als bestemming deze mysterieuze berg die op heldere dagen vlakbij Barcelona lijkt te liggen.

10 uur later bevond ik mij zo'n 40 kilometer verderop, in het treinstation van Olesa de Montserrat, dichtbij de voet van de berg Montserrat waar zich het gelijknamige klooster bevindt. Geen blaren op de voeten, geen zonnesteek, zelfs niet al te pijnlijke kuiten, maar wel 2 knieholtes die door messteek-achtige pijnscheuten werden getroffen. Waarschijnlijk het gevolg van een magere (zeg maar geen) voorbereiding en in een te hoog tempo van de heuvels willen afdalen.
Terwijl de trein en metro mij in een uur naar huis brachten bedacht ik me dat ik het laatste stuk van 13 kilometer binnenkort wel zou afmaken.

Eergisteren, een jaar later en wederom vlak voor Pasen, was het zover. Ik bevond mij opnieuw bij het treinstation van Olesa de Montserrat om mijn belofte in te lossen, dit keer in het gezelschap van 2 reisgenoten.

Waar de eerste etappe vooral lastig was door de gebrekkige, veelal niet bestaande, richtingaanduiding, daar bleek het laatste gedeelte van de ook wel als GR6 bekend staande wandeling een voor mensen met hoogtevrees ongeschikte smalle flink stijgende paadjes in petto te hebben.

Na een relatief vlakke aanloop sta je voor een berg die je de adem beneemt, en je vraagt je af hoe je daar in hemelsnaam tegenop gaat wandelen. Het antwoord is simpel, je gaat vrijwel recht omhoog....


De steile, maar prachtige route levert wel spectaculaire uitzichten op vanaf een imposante berg, waarbij de foto's de hoogteverschillen zoals je die op dat moment ervaart natuurlijk nooit goed kunnen weergeven.




Aan het einde van de route hebben we natuurlijk de beschermheilige van Catalonië, "La Moreneta", oftewel de zwarte madonna, met een bezoekje vereerd. Beter laat dan nooit..



(met dank aan Eduard en Wino voor de foto's)

Turo Park, een lente-oase in Barcelona

Toeristen die voor het eerst Barcelona met de auto bezoeken en dit via de "Diagonal" doen (de straatnaam dekt exact de inhoud), weten het zich misschien nog wel te herinneren. Vanaf de snelweg word je via 4 banen de stad binnengeloodst en vervolgens word je gelanceerd op een grote rotonde waar iedereen voorrang denkt te hebben. Deze rotonde bevindt zich op het verder statige plein Francesc Macia.

Degenen die in alle verwarring per ongeluk deze rotonde driekwart rond nemen, rijden dan niet alleen één van de elite-wijken van Barcelona binnen, of zoals de Spanjaarden zeggen; de wijk waar de "pijos" wonen (spreek uit piegos), maar rijden ook na 300 meter recht tegen een charmant park aan. Echt een oase als je net van de Diagonal afkomt.

Voor degenen die fietsend of wandelend in deze hoek van Barcelona verzeild raken is dit park de perfecte tussenstop om even wat te lezen op de vele bankjes, om in het gras te liggen (zoals veel medewerkers van nabij gelegen winkels/bedrijven doen), of om wat te eten en te drinken op het terras in het midden van het park.


Als je een bank uitzoekt aan de rand van de vijver kun je meestal de schildpadden op elkaar gestapeld zien liggen zonnen.
Kies je voor een leesplek aan de andere kant van het park dan zul je vooral veel Zuid-Amerikaanse dames met opvallend blonde kinderen langs zien lopen. Vele families in deze wijk hebben nog een dienstmeisje of op zijn minst een full-time babysitter.

Al met al een goede plek om eens rustig een van de vele andere kanten van Barcelona te bekijken en in je op te nemen.

Fietsen en bellen op de Ramblas

Het overkomt waarschijnlijk iedereen wel eens; je doet zelf iets wat je bij anderen altijd afkeurt.
Zo vind ik het zelf een belachelijk gezicht (en nog gevaarlijk ook) als ik iemand al fietsend mobiel zie bellen. Wat moet je dus doen als jouw mobiel in je jaszak afgaat terwijl je aan het fietsen bent? Juist, afstappen en opnemen of doorfietsen en de telefoon laten rinkelen, precies datgene wat ik gisteren niet deed.
Al telefonerend fietste ik over de Ramblas toen mij de pas werd afgesneden door een sportieve zwarte auto, net toen ik het gesprek wilde beëindigen. Terwijl op 5 meter afstand nietsvermoedende toeristen hun zakken werden gerold werd ik door 2 politie-agenten terecht gewezen en bekeurd wegens "het besturen van een voertuig terwijl ik een mobiele telefoon aan het gebruiken was".

Mijn eerste reactie was dat er op de Ramblas wel zwaardere vergrijpen plaatsvinden dan mobiel telefoneren, maar ik moet natuurlijk niet zeuren, eigen schuld dikke bult..
Hopelijk gaat mijn boete van 45 Euro door de gemeente goed gebruikt worden.